ایرانشان » بهمن‌نامه » دیباچه

<div class="clear-both">
<input type="text" id="findpoet" placeholder="جستجو در عناوین" size="35" value="" oninput="onInlineSearch(this.value, 'found-items', 'poem-excerpt')">
<div class="spacer" id="found-items"></div>
</div>
<br>
<p class="poem-excerpt" data-value="بخش ۱ - دیباچه : ز ما آفرین بر جهان آفرین"><a href="/iranshan/bahman/dibache/sh1">بخش ۱ - دیباچه</a>: ز ما آفرین بر جهان آفرین</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="بخش ۲ - در صفت سیدالمرسلین و افضل المخلوقین محمد مصطفی صلی‌الله علیه و آله و سلم فرماید : پذیره محمد سر راستان"><a href="/iranshan/bahman/dibache/sh2">بخش ۲ - در صفت سیدالمرسلین و افضل المخلوقین محمد مصطفی صلی‌الله علیه و آله و سلم فرماید</a>: پذیره محمد سر راستان</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="بخش ۳ - در ستایش خرد گوید : اگر خویشتن را ببینی درست"><a href="/iranshan/bahman/dibache/sh3">بخش ۳ - در ستایش خرد گوید</a>: اگر خویشتن را ببینی درست</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="بخش ۴ - در تمثیل جوارح انسان گوید : کس اندر جهان جاودانه نماند"><a href="/iranshan/bahman/dibache/sh4">بخش ۴ - در تمثیل جوارح انسان گوید</a>: کس اندر جهان جاودانه نماند</p>
<p class="poem-excerpt" data-value="بخش ۵ - در ستایش سلطان محمد گوید : فزون گشته ده سال تا روزگار"><a href="/iranshan/bahman/dibache/sh5">بخش ۵ - در ستایش سلطان محمد گوید</a>: فزون گشته ده سال تا روزگار</p>
<div id="pretab"></div><div class="poempretab" id="stats"></div>
<div class="poemtab">
<div class="poemtablinks active"><a href="#stats">آمار</a></div>
<div class="poemtablinks"><a href="#words" onclick="javascript:loadWordCounts(3359, 127, false)">واژگان</a></div>
<div class="poemtablinks"><a href="#recitations" onclick="javascript:loadCatRecitations(3359)">خوانش‌ها</a></div>
<div class="poemtablinks"><a href="#topvisits" onclick="javascript:loadTopVisits('/iranshan/bahman/dibache')">پربازدیدها</a></div>
</div> 
<div id="stats" style="display:block"><div id="stats-section">
<p>این آمار از میان ۲۳۶ بیت شعر موجود در گنجور از اشعار این بخش استخراج شده است.</p>
<div class="notice">
<p>توجه فرمایید که این آمار به دلایلی از قبیل وجود چند نسخه از آثار شعرا در سایت (مثل آثار خیام) و همینطور یک بیت محسوب شدن مصرع‌های بند قالبهای ترکیبی مثل مخمس‌ها تقریبی و حدودی است و افزونگی دارد.</p>
<p>آمار همهٔ شعرهای گنجور را <a href="/vazn">اینجا</a> ببینید.</p>
<p>وزن‌یابی دستی در بیشتر موارد با ملاحظهٔ تنها یک مصرع از شعر صورت گرفته و امکان وجود اشکال در آن (مخصوصاً اشتباه در تشخیص وزنهای قابل تبدیل از قبیل وزن مثنوی مولوی به جای وزن عروضی سریع مطوی مکشوف) وجود دارد. وزن‌یابی ماشینی نیز که جدیداً با استفاده از امکانات <a href="http://www.sorud.info/">تارنمای سرود</a> اضافه شده بعضاً خطا دارد. برخی از بخشها شامل اشعاری با بیش از یک وزن هستند که در این صورت عمدتاً وزن ابیات آغازین و برای بعضی منظومه‌ها وزن غالب منظومه به عنوان وزن آن بخش منظور شده است.</p>
</div>
<table  class="stats" id="rhythms-stats">
<thead>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">وزن</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?v=%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%88%D9%84%D9%86%20%D9%81%D8%B9%D9%84%20%28%D9%85%D8%AA%D9%82%D8%A7%D8%B1%D8%A8%20%D9%85%D8%AB%D9%85%D9%86%20%D9%85%D8%AD%D8%B0%D9%88%D9%81%20%DB%8C%D8%A7%20%D9%88%D8%B2%D9%86%20%D8%B4%D8%A7%D9%87%D9%86%D8%A7%D9%85%D9%87%29&amp;a=127&amp;c=3359">فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)</a></td>
<td class="c3">۲۳۶</td>
<td class="c4">۱۰۰٫۰۰</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>آمار ابیات برچسب‌گذاری شدهٔ این بخش با قالب شعری در گنجور به شرح زیر است:</p>
<table  class="stats" id="formats-stats">
<thead>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">قالب شعری</td>
<td class="c3">تعداد ابیات</td>
<td class="c4">درصد از کل</td>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?f=3&amp;a=127&amp;c=3359">مثنوی</a></td>
<td class="c3">۲۳۶</td>
<td class="c4">۱۰۰٫۰۰</td>
</tr>
</tbody>
</table>
<p>آمار فراوانی تعداد ابیات اشعار این بخش به شرح زیر است (بلندترین شعر شامل <a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=94&amp;c2=94">۹۴</a> بیت و کوتاه‌ترین شامل <a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=13&amp;c2=13">۱۳</a> بیت شعر است):</p>
<table  class="stats" id="couplets-stats">
<thead>
<tr class="h">
<td class="c1">ردیف</td>
<td class="c2">تعداد ابیات شعر</td>
<td class="c3">فراوانی</td>
<td class="c4">درصد از ۵ شعر</td>
</tr>
</thead>
<tbody>
<tr class="e">
<td class="c1">۱</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=60&amp;c2=60">۶۰</a></td>
<td class="c3">۱</td>
<td class="c4">۲۰٫۰۰</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۲</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=52&amp;c2=52">۵۲</a></td>
<td class="c3">۱</td>
<td class="c4">۲۰٫۰۰</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۳</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=94&amp;c2=94">۹۴</a></td>
<td class="c3">۱</td>
<td class="c4">۲۰٫۰۰</td>
</tr>
<tr>
<td class="c1">۴</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=13&amp;c2=13">۱۳</a></td>
<td class="c3">۱</td>
<td class="c4">۲۰٫۰۰</td>
</tr>
<tr class="e">
<td class="c1">۵</td>
<td class="c2"><a href="/simi/?a=127&amp;c=3359&amp;c1=17&amp;c2=17">۱۷</a></td>
<td class="c3">۱</td>
<td class="c4">۲۰٫۰۰</td>
</tr>
</tbody>
</table>
</div>
</div>


ایرانشان (ایرانشاه) ابن ابی الخیر از شاعران اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری قمری و هم‌عصر با سلطان ملکشاه سلجوقی بود. گویا ایرانشان بیش از سال ۵۱۱ ه. ق. نزیسته باشد. وی داستان بهمن بن اسفندیار را در قالب بحر متقارب در حدود سال ۵۰۰ هجری قمری یا اندکی پس از آن به نظم درآورده است.
قدیمی‌ترین اشارات به نام شاعر، در دست‌نوشته‌های مجمل التواریخ و القصص است؛ در مجمل التواریخ و القصص، نسخهٔ کتابخانهٔ فؤاد کورپولو در ترکیه، نام شاعر «انشاه» و در نسخهٔ هایدلبرگ آلمان، نام وی «ایرانشاه» و در دست‌نوشته‌های پاریس و چستربیتی از مجمل التواریخ و القصص، «ایرانشان» ضبط شده‌است.
پیرامون زادگاه وی اگرچه جلال متینی مصحح کوش‌نامه، در مقدمهٔ آن دربارهٔ زادگاه «ایرانشان» سخنی به میان نیاورده‌است؛ اما رحیم عفیفی در پیشگفتار بهمن‌نامه، برپایهٔ شواهدی چنین پنداشته‌است که شاید ایرانشان، برادر «شهمردان بن ابی‌الخیر» نویسندهٔ نزهت‌نامهٔ علایی برادر و در نتیجه رازی (اهل ری) بوده‌باشد.
دو اثر منظوم ایرانشان، بهمن‌نامه و کوش‌نامه است. بهمن‌نامه پیش از کوش‌نامه سروده شده‌است.
کوش‌نامهٔ وی از روی نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه‌ای حوزه علمیه اصفهان در گنجور در دسترس قرار گرفته است.
بهمن‌نامهٔ ایرانشان به کوشش آقای سید محمد امین حسینی در گنجور در دسترس قرار گرفته است (آقای محمد امین عبادی حیدر نیز در این راه به ایشان یاری رساندند).

<p>ایرانشان (ایرانشاه) ابن ابی الخیر از شاعران اواخر قرن پنجم و اوایل قرن ششم هجری قمری و هم&zwnj;عصر با سلطان ملکشاه سلجوقی بود. گویا ایرانشان بیش از سال ۵۱۱ ه. ق. نزیسته باشد. وی داستان بهمن بن اسفندیار را در قالب بحر متقارب در حدود سال ۵۰۰ هجری قمری یا اندکی پس از آن به نظم درآورده است.</p>
<p>قدیمی&zwnj;ترین اشارات به نام شاعر، در دست&zwnj;نوشته&zwnj;های مجمل التواریخ و القصص است؛ در مجمل التواریخ و القصص، نسخهٔ کتابخانهٔ فؤاد کورپولو در ترکیه، نام شاعر &laquo;انشاه&raquo; و در نسخهٔ هایدلبرگ آلمان، نام وی &laquo;ایرانشاه&raquo; و در دست&zwnj;نوشته&zwnj;های پاریس و چستربیتی از مجمل التواریخ و القصص، &laquo;ایرانشان&raquo; ضبط شده&zwnj;است.</p>
<p>پیرامون زادگاه وی اگرچه جلال متینی مصحح کوش&zwnj;نامه، در مقدمهٔ آن دربارهٔ زادگاه &laquo;ایرانشان&raquo; سخنی به میان نیاورده&zwnj;است؛ اما رحیم عفیفی در پیشگفتار بهمن&zwnj;نامه، برپایهٔ شواهدی چنین پنداشته&zwnj;است که شاید ایرانشان، برادر &laquo;شهمردان بن ابی&zwnj;الخیر&raquo; نویسندهٔ نزهت&zwnj;نامهٔ علایی برادر و در نتیجه رازی (اهل ری) بوده&zwnj;باشد.</p>
<p>دو اثر منظوم ایرانشان، بهمن&zwnj;نامه و کوش&zwnj;نامه است. بهمن&zwnj;نامه پیش از کوش&zwnj;نامه سروده شده&zwnj;است.</p>
<p>کوش&zwnj;نامهٔ وی از روی <a href="https://chekameh.net/poet/94">نسخهٔ آماده شده به همت مرکز تحقیقات رایانه&zwnj;ای حوزه علمیه اصفهان</a> در گنجور در دسترس قرار گرفته است.</p>
<p>بهمن&zwnj;نامهٔ ایرانشان به کوشش آقای سید محمد امین حسینی در گنجور در دسترس قرار گرفته است (آقای محمد امین عبادی حیدر نیز در این راه به ایشان یاری رساندند).</p>