گنجور

شمارهٔ ۵۴

این کیست که او پرده ز رخسار کشیده است
سرمست و چمان جانب گلزار چمیده است
در دشت چنین لاله خودرو نشکفته است
در باغ چنین میوه شیرین نرسیده است
چون است که هر کس که طمع کرده بدان باغ
زین لاله و گل غیرخس و خار نچیده است
دانی بحقیقت که گلی بوی نکرده است
هر کس که بپایش سرخاری نخلیده است
زلفت چه ببینم ز شب هجر کنم بیم
آن مار گزیده است که آن موی بدیده است
سرهای عزیزان همه را همچو سرزلف
در پای فکنده است و پس آنگاه بریده است
از جور رقیب تو چرا شکوه کنم من
حلوا که چشیده است که صفرا نکشیده است
زینگونه سخن گفتن شیرین حبیبت
پیداست که وقتی لب لعل تو مکیده است

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعیل مفاعیل فعولن (هزج مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

این کیست که او پرده ز رخسار کشیده است
سرمست و چمان جانب گلزار چمیده است
هوش مصنوعی: این شخص کیست که پرده از چهره‌اش برداشته و با حالتی شاداب و سرمست به سمت باغ گل می‌رود؟
در دشت چنین لاله خودرو نشکفته است
در باغ چنین میوه شیرین نرسیده است
هوش مصنوعی: در دشت، گل لاله‌ای که به طور طبیعی رشد کرده، هنوز نرسیده و در باغ، میوه‌ای به این شیرینی هم پیدا نشده است.
چون است که هر کس که طمع کرده بدان باغ
زین لاله و گل غیرخس و خار نچیده است
هوش مصنوعی: هر کسی که به آن باغ زیبا و پر از لاله و گل امیدوار بوده، هیچ چیزی جز خس و خار نچیده است.
دانی بحقیقت که گلی بوی نکرده است
هر کس که بپایش سرخاری نخلیده است
هوش مصنوعی: آیا می‌دانی که حقایق گل تنها به کسی می‌رسد که در زندگی‌اش زحمت و تلاش کرده است؟ هر کسی که به دنبال لذت‌های زندگی رفته و سختی‌ها را به جان نخرند، از زیبایی‌ها و نعمت‌ها نیز بی‌بهره خواهد ماند.
زلفت چه ببینم ز شب هجر کنم بیم
آن مار گزیده است که آن موی بدیده است
هوش مصنوعی: چطور می‌توانم زلف تو را ببینم در حالی که از شب جدایی می‌ترسم؟ همانطور که نیش مار خطرناک است، دیدن آن موهای زیبا هم برایم خطر دارد.
سرهای عزیزان همه را همچو سرزلف
در پای فکنده است و پس آنگاه بریده است
هوش مصنوعی: سرهای عزیزان همه به شکل زیبایی در زیر پا قرار گرفته‌اند و سپس از آنها جدا شده‌اند.
از جور رقیب تو چرا شکوه کنم من
حلوا که چشیده است که صفرا نکشیده است
هوش مصنوعی: چرا از رفتار ناعادلانه رقیب تو گله کنم، در حالی که کسی که حلوا را چشیده، درد تلخی صفرا را نچشیده است؟
زینگونه سخن گفتن شیرین حبیبت
پیداست که وقتی لب لعل تو مکیده است
هوش مصنوعی: سخن گفتن شیرین و دلنشین تو نشان می‌دهد که وقتی کسی لب‌های زیبایت را می‌مکد، چقدر لذت‌بخش است.