گنجور

بخش ۷۸ - منکرات شاهراهها

آن است که ستون در شاهراه بنهند و دکان کنند چنان که راه تنگ شود و درخت کارند و قابول بیرون آرند، چنان که اگر کسی بر ستور بود در آنجا کوبد. و خروارهای بار بنهد و ستور ببندند و راه تنگ گردانند و این نشاید الا به قدر حاجت، چندانکه فرو گیرند و با خانه نقل کنند.

و بار بر ستور نهادن زیادت از آن که طاقت دارد نشاید و کشتن گوسپند قصابی را بر راه چنان که مردمان را خطر بود نشاید، بلکه باید که در دکانی جای آن بسازد و همچنین پوست خربزه بر راه افکندن یا آب زدن چنان که در وی خطر باشد که پای مردم بلغزد و همچنین هر که برف بر راه افکند یا آبی که از با او آید راه را بگیرد، بر وی واجب بود که راه پاک کند. اما آنچه عام بود برهمه بود و والی را رسد که مردمان را بر آن دارد و حمل کنند و هر که سگی دارد بر در سرای که مردم را از آن بیم باشد، نشاید، و اگر جز آن رنج نباشد که راه پلید کند، از آن منع نتوان کرد، چه احتراز ممکن بود. و اگر به راه بخسبد چنان که راه تنگ کند، این نشاید بلکه خداوند او، اگر بر راه بنشیند و بخسبد هم نشاید.

بخش ۷۷ - منکرات بازارها: آن که به خرنده دروغ گویند و عیب کالا پنهان دارند و تراز و سنگ و چوب گز راست ندارند و در کالا غش در کنند و چنگ و چغانه فروشند و صورت حیوانات فروشند برای کودکان در عید و شمشیر و سپر چوبین فروشند برای نوروز و بوق سفالین برای سده و کلاه و قبای ابریشمین فروشند برای جامه مردان و جامه رفو کرده و گازر شسته فروشند و فرانمایند که نو است و همچنین هر چه در آن تلبیسی باشد و مجمره و کوزه و دوات و اوانی سیم و زر فروشند و امثال این.بخش ۷۹ - منکرات گرمابه: آن بود که عورت از زانو تا ناف پوشیده ندارد و ران در پیش قایم نهد برهنه کرده تا بمالد و شوخ باز کند، بلکه اگر دست در زیر ازار بر آن فرا گیرد، نشاید که بسودن به معنی دیدن بود. و صورت حیوان بر دیوار گرمابه منکر است. واجب بود تباه کردن آن یا بیرون آمدن. و دیگر دست و طاس و سطل پلید در آب اندک کردن که منکر باشد بر مذهب شافعی و انکار نتوان کرد بر مالکی که به مذهب او روا بود. و آب بسیار ریختن و اسراف کردن از منکرات است و منکرات دیگر هست که در کتاب طهارت گفته ایم.

اطلاعات

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن است که ستون در شاهراه بنهند و دکان کنند چنان که راه تنگ شود و درخت کارند و قابول بیرون آرند، چنان که اگر کسی بر ستور بود در آنجا کوبد. و خروارهای بار بنهد و ستور ببندند و راه تنگ گردانند و این نشاید الا به قدر حاجت، چندانکه فرو گیرند و با خانه نقل کنند.
هوش مصنوعی: این متن به بیان وضعیتی می‌پردازد که در آن، موانع و محدودیت‌هایی در راستای ایجاد یک راه یا مسیر به وجود می‌آید. ترتیب دادن چیزهایی مانند ستون‌ها و دکان‌ها به گونه‌ای است که مسیر تنگ شده و درختان کاشته می‌شوند تا مانع حرکت آزادانه شوند. این وضعیت به طوری است که اگر کسی بر روی حیوانی نشسته باشد، در آن محل به سختی می‌تواند پیش برود و مجبور است بارهای سنگین خود را در آنجا بگذارد. همچنین، توجه به این نکته ضروری است که این محدودیت‌ها باید تنها به اندازه‌ای باشد که برای نیازهای ضروری کافی باشد و در غیر این صورت، مشکلاتی را به وجود می‌آورد.
و بار بر ستور نهادن زیادت از آن که طاقت دارد نشاید و کشتن گوسپند قصابی را بر راه چنان که مردمان را خطر بود نشاید، بلکه باید که در دکانی جای آن بسازد و همچنین پوست خربزه بر راه افکندن یا آب زدن چنان که در وی خطر باشد که پای مردم بلغزد و همچنین هر که برف بر راه افکند یا آبی که از با او آید راه را بگیرد، بر وی واجب بود که راه پاک کند. اما آنچه عام بود برهمه بود و والی را رسد که مردمان را بر آن دارد و حمل کنند و هر که سگی دارد بر در سرای که مردم را از آن بیم باشد، نشاید، و اگر جز آن رنج نباشد که راه پلید کند، از آن منع نتوان کرد، چه احتراز ممکن بود. و اگر به راه بخسبد چنان که راه تنگ کند، این نشاید بلکه خداوند او، اگر بر راه بنشیند و بخسبد هم نشاید.
هوش مصنوعی: بار گذاشتن بر حیوانات بیشتر از توان آن‌ها صحیح نیست و کشتن گوسفند به روش‌های خطرآفرین برای دیگران هم قابل قبول نیست. بنابراین، باید در مکانی خاص این کار انجام شود. همچنین، ریختن پوست خربزه یا آب بر روی زمین به گونه‌ای که باعث لغزش مردم شود، صحیح نیست. هر کسی که برف یا آبی را بر روی راه بریزد و مانع عبور مردم شود، موظف است که راه را تمیز کند. مواردی که به طور عمومی برای همه مصداق دارد مربوط به وظایف مسئولان است که باید مردم را از خطرات آگاه کنند. همچنین، هر کسی که سگی دارد باید توجه کند که آن حیوان مانع عبور مردم نشود. اگر تنها مشکل این باشد که راه کثیف شود، نمی‌توان در این مورد جلوگیری کرد مگر اینکه امکان احتیاط وجود داشته باشد. نشستن یا خوابیدن بر سر راه به گونه‌ای که راه را تنگ کند نیز درست نیست و صاحب آن حیوان نباید اجازه دهد که چنین وضعیتی پیش بیاید.