گنجور

بخش ۴۲ - فصل (در حالهای مردمان با سلاطین و عمال سلاطین)

بدان که علما را و غیر علما را با سلاطین و عمال سه حال است:

حالت اول آن که نه نزدیک ایشان شوند و نه ایشان به وی نزدیک وی شوند و سلامت دین در این باشد.

حالت دوم آن که به نزدیک سلطان شوند و بر ایشان سلام کنند و این در شریعت مذموم است عظیم، مگر به ضرورتی که بود که رسول(ص) صفت امرای ظالم می گفت، پس گفت، «هرکه از ایشان دوری جوید رم است و هرکه با ایشان به هم در دنیا افتد، وی هم از ایشان است». و گفت، «از پس من سلطانان ظالم باشند، هرکه بر دروغ و ظلم ایشان اغضا کند و راضی باشد از من نیست، وی را به حوض من در قیامت راه نیست». و گفت، «دشمن ترین علما نزد خدای تعالی علمایی اند که به نزدیک امرا شوند». و گفت، «بهترین امرا آنانند که به نزدیک علما شوند و بدترین علما آنانند که به نزدیک امیران شدند». و گفت، «علما امانت داران پیغمبران اند تا با امرا مخالطت نکنند، چون کردند خیانت کردند و در امانت، از ایشان حذر کنید و دور باشید».

و ابوذر گفت مر سلمه را که دور باش از درگاه سلطان که از دنیاوی وی به تو هیچ نرسد الا زیادت از آن که از دین تو بشود. و گفت، «در دوزخ وادی است که هیچ کس در آنجا نشود مگر علمایی که به زیارت سلطانان شوند».

و عباده بن الصامت می گوید، «به دوستی علما و پارسایان امرا را دلیل نفاق بود و دوستی ایشان با توانگران دلیل ریا بود. و ابن مسعود رحمه االله می گوید که مرد باشدکه با دین درست بر سلطان رود و بی دین بیرون آید. گفتند، «چگونه؟» گفت، «رضای ایشان جوید به چیزی که سخط خدای تعالی در آن باشد». فضیل می گوید که به خدای که همچند آن که عالم به سلطان نزدیک می شود، از خدای تعالی دور می شود. و وهب بن منبه می گوید که این علما که به نزدیک سلطان می شوند، ضرر ایشان بر مسلمانان بیش است از ضرر مقامران و محمد بن سلمه می گوید که مگس بر نجاست آدمی نکوتر از آن که عالم بر درگاه سلطان.

اطلاعات

منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

بدان که علما را و غیر علما را با سلاطین و عمال سه حال است:
هوش مصنوعی: علما و غیر علما در رابطه با سلاطین و مدیران سه وضعیت دارند:
حالت اول آن که نه نزدیک ایشان شوند و نه ایشان به وی نزدیک وی شوند و سلامت دین در این باشد.
هوش مصنوعی: در حالت اول، بهتر است که نه به آن‌ها نزدیک شوند و نه آن‌ها به او نزدیک شوند، زیرا این کار به حفظ سلامت دین کمک می‌کند.
حالت دوم آن که به نزدیک سلطان شوند و بر ایشان سلام کنند و این در شریعت مذموم است عظیم، مگر به ضرورتی که بود که رسول(ص) صفت امرای ظالم می گفت، پس گفت، «هرکه از ایشان دوری جوید رم است و هرکه با ایشان به هم در دنیا افتد، وی هم از ایشان است». و گفت، «از پس من سلطانان ظالم باشند، هرکه بر دروغ و ظلم ایشان اغضا کند و راضی باشد از من نیست، وی را به حوض من در قیامت راه نیست». و گفت، «دشمن ترین علما نزد خدای تعالی علمایی اند که به نزدیک امرا شوند». و گفت، «بهترین امرا آنانند که به نزدیک علما شوند و بدترین علما آنانند که به نزدیک امیران شدند». و گفت، «علما امانت داران پیغمبران اند تا با امرا مخالطت نکنند، چون کردند خیانت کردند و در امانت، از ایشان حذر کنید و دور باشید».
هوش مصنوعی: در حالت دوم، نزدیک شدن به سلاطین و سلام کردن به آن‌ها مورد نکوهش در دین است، مگر در مواقع ضروری. رسول خدا(ص) درباره ویژگی‌های حاکمان ظالم فرمودند که هر کس از آن‌ها دوری کند نجات یافته است و هر کس با آنان در دنیا ارتباط برقرار کند، از آن‌هاست. او همچنین بیان کرد که بعد از او، حاکمان ظالمی خواهند بود و کسی که به دروغ و ظلم آن‌ها رضایت دهد، از او نیست و روز قیامت جایی در کنار او نخواهد داشت. همچنین فرمودند که دشمن‌ترین علمایی نزد خدای تعالی، آن‌هایی هستند که به نزد امرا می‌روند. در مقابل، بهترین حاکمان، کسانی هستند که به نزد علما می‌روند و بدترین علما، آن‌هایی هستند که نزدیک امرا می‌شوند. رسول خدا(ص) تأکید کردند که علما امانت‌داران پیامبران هستند و باید از اختلاط با امرا پرهیز کنند؛ چرا که اگر این کار را انجام دهند، به خیانت خواهند افتاد و باید از آن‌ها دوری کرد.
و ابوذر گفت مر سلمه را که دور باش از درگاه سلطان که از دنیاوی وی به تو هیچ نرسد الا زیادت از آن که از دین تو بشود. و گفت، «در دوزخ وادی است که هیچ کس در آنجا نشود مگر علمایی که به زیارت سلطانان شوند».
هوش مصنوعی: ابوذر به سلمه گفت که از دربار پادشاه دوری کند، زیرا از دنیا و خواسته‌های دنیوی او چیزی به تو نمی‌رسد جز اینکه دینت تضعیف شود. او همچنین اشاره کرد که در دوزخ دره‌ای وجود دارد که تنها علمایی که برای دیدار با پادشاهان بروند، در آنجا قرار می‌گیرند.
و عباده بن الصامت می گوید، «به دوستی علما و پارسایان امرا را دلیل نفاق بود و دوستی ایشان با توانگران دلیل ریا بود. و ابن مسعود رحمه االله می گوید که مرد باشدکه با دین درست بر سلطان رود و بی دین بیرون آید. گفتند، «چگونه؟» گفت، «رضای ایشان جوید به چیزی که سخط خدای تعالی در آن باشد». فضیل می گوید که به خدای که همچند آن که عالم به سلطان نزدیک می شود، از خدای تعالی دور می شود. و وهب بن منبه می گوید که این علما که به نزدیک سلطان می شوند، ضرر ایشان بر مسلمانان بیش است از ضرر مقامران و محمد بن سلمه می گوید که مگس بر نجاست آدمی نکوتر از آن که عالم بر درگاه سلطان.
هوش مصنوعی: عباده بن الصامت اشاره می‌کند که ارتباط و دوستی علمای دین و پارسایان با فرمانروایان نشانه‌ای از نفاق است و دوستی آن‌ها با ثروتمندان نشانه‌ای از ریا. ابن مسعود نیز بیان می‌کند که مردی ممکن است با دین درست به نزد سلطان برود، اما با عدم پایبندی به دین از آنجا خارج شود. وقتی از او می‌پرسند چگونه این ممکن است، او پاسخ می‌دهد که برای جلب رضایت آنان، عملی انجام می‌دهد که خشم خداوند را به همراه دارد. فضیل می‌گوید که نزدیکی عالم به سلطان او را از خداوند دور می‌سازد. وهب بن منبه نیز معتقد است که این علمای نزدیک به سلطان بیشتر از آسیب مقامران به مسلمانان لطمه می‌زنند. محمد بن سلمه به این نکته اشاره می‌کند که مگس بر نجاست انسان از عالم در نزد سلطان بدتر است.