گنجور

شمارهٔ ۱۶۴

طریق عشق سپردن طریق بوالعجبیست
نشان عشق نجستن نشان بی طلبیست
مگو که: عشق حرامست در طریقت شرع
که مست باده عشق اند اگر ولی و نبیست
شراب ما همه از خم لامکان آمد
چه جای کاسه چینی و شیشه حلبیست؟
ز موج عشق برقصیم و فاش می گوییم :
خوشست شورش مستان، اگرچه بی ادبیست
بیا بمجلس رندان و حال ما بنگر
که جام ما ز می کوثر است، نه عنبیست
مگو که: معنی قرآن حبیب از که گرفت؟
زبان او عجم آمد، روان او عربیست
طراوت دل و جان جلوهای مجنونست
نشان بی طلبی ها نشان بی طربیست
تو طالب چلبی شو، که مقصد اقصیست
که فیض روح مقدس ز حضرت چلبیست
ببین که: قاسم بیدل ز دست رفت تمام
بدان که ساقی جانها نبی مطلبیست

اطلاعات

وزن: مفاعلن فعلاتن مفاعلن فعلن (مجتث مثمن مخبون محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

طریق عشق سپردن طریق بوالعجبیست
نشان عشق نجستن نشان بی طلبیست
هوش مصنوعی: راه عشق، سپردن خود به آن است و این راه حقیقتی شگفت‌انگیز دارد. نشانی از عشق، بر عدم توقع و طلب است، یعنی عشق واقعی بدون هیچ گونه خواسته و توقعی از دیگری است.
مگو که: عشق حرامست در طریقت شرع
که مست باده عشق اند اگر ولی و نبیست
هوش مصنوعی: نگو که عشق در راه دین چیزی ناپسند است، چون در حقیقت، اگر ولی و پیامبر هم مست باده عشق باشند، جای نگرانی نیست.
شراب ما همه از خم لامکان آمد
چه جای کاسه چینی و شیشه حلبیست؟
هوش مصنوعی: این بیت به این معناست که همه‌ی لذت‌ها و خوشی‌ها از منبعی نامحدود و بی‌نهایت به ما می‌رسد. در اینجا، اشاره به آن است که مقایسه‌های مادی و ظاهری مثل کاسه یا شیشه، در برابر این سرشت عمیق و شگفت‌انگیز هیچ جایگاهی ندارند. در واقع، ارزش واقعی چیزها در عمق و جوهرشان نهفته است نه در زرق و برق ظاهری.
ز موج عشق برقصیم و فاش می گوییم :
خوشست شورش مستان، اگرچه بی ادبیست
هوش مصنوعی: از عشق غرق در شادی و سروری برمی‌خیزیم و با صدای بلند اعلام می‌کنیم: شور و شوق دیوانگان خوشایند است، حتی اگر بی‌احترامی به نظر برسد.
بیا بمجلس رندان و حال ما بنگر
که جام ما ز می کوثر است، نه عنبیست
هوش مصنوعی: بیایید به جمع اهل دل برویم و از حال ما آگاه شویم؛ چرا که نوشیدنی ما از چشمه‌ی کوثر است نه از شراب انگور.
مگو که: معنی قرآن حبیب از که گرفت؟
زبان او عجم آمد، روان او عربیست
هوش مصنوعی: نگو که قرآن از چه کسی معنا گرفته است؛ زبانش غیر ایرانی است، اما جانش عربی و زیباست.
طراوت دل و جان جلوهای مجنونست
نشان بی طلبی ها نشان بی طربیست
هوش مصنوعی: طراوت و شادابی دل و جان، نشانه‌ای از عشق مجنون است که نشان دهنده بی‌نیازی از خواسته‌ها و لذت‌های دنیوی است.
تو طالب چلبی شو، که مقصد اقصیست
که فیض روح مقدس ز حضرت چلبیست
هوش مصنوعی: به دنبال شخصیتی باش که هدفش دور و دراز است و بهره‌مندی از روح پاک و مقدس اوست.
ببین که: قاسم بیدل ز دست رفت تمام
بدان که ساقی جانها نبی مطلبیست
هوش مصنوعی: ببین که قاسم بیدل در حالتی از دست دادن و اندوه است. به یاد داشته باش که ساقی (آورنده محبت و زندگی) از جان‌ها می‌کاهد و این موضوع چیزی نیست که به سادگی فراموش شود.