گنجور

پادشاهی آزرم دخت

یکی دخت دیگر بد آزرم نام
ز تاج بزرگان رسیده به کام
بیامد به تخت کیان برنشست
گرفت این جهان جهان را به دست
نخستین چنین گفت کای بخردان
جهان گشته و کار کرده ردان
همه کار بر داد و آیین کنیم
کزین پس همه خشت بالین کنیم
هر آنکس که باشد مرا دوستدار
چنانم مر او را چو پروردگار
کس کو ز پیمان من بگذرد
بپیچید ز آیین و راه خرد
به خواری تنش را برآرم بدار
ز دهقان و تازی و رومی شمار
همی‌بود بر تخت بر چار ماه
به پنجم شکست اندر آمد به گاه
از آزرم گیتی بی‌آزرم گشت
پی اختر رفتنش نرم گشت
شد اونیز و آن تخت بی‌شاه ماند
به کام دل مرد بدخواه ماند
همه کار گردنده چرخ این بود
ز پروردهٔ خویش پرکین بود

اطلاعات

وزن: فعولن فعولن فعولن فعل (متقارب مثمن محذوف یا وزن شاهنامه)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: ویکی‌درج

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

یکی دخت دیگر بد آزرم نام
ز تاج بزرگان رسیده به کام
هوش مصنوعی: یک دختر دیگر با نامی بزرگ و با وقار، به خاطر قدرت و مقام خانواده‌اش به شادی و خوشبختی رسیده است.
بیامد به تخت کیان برنشست
گرفت این جهان جهان را به دست
هوش مصنوعی: به تخت سلطنت نشسته و با قدرت این جهان را در اختیار گرفت.
نخستین چنین گفت کای بخردان
جهان گشته و کار کرده ردان
هوش مصنوعی: نخستین گفت: ای خردمندان، شما که در دنیا سیر کرده‌اید و تجربه‌های زیادی را پشت سر گذاشته‌اید.
همه کار بر داد و آیین کنیم
کزین پس همه خشت بالین کنیم
هوش مصنوعی: بیایید همه چیز را بر اساس انصاف و قواعد درست انجام دهیم تا از این پس همه چیز را به بهترین نحو پایه‌گذاری کنیم.
هر آنکس که باشد مرا دوستدار
چنانم مر او را چو پروردگار
هوش مصنوعی: هر کس که به من محبت داشته باشد، من نیز مانند یک پروردگار در حق او محبت و حمایت می‌کنم.
کس کو ز پیمان من بگذرد
بپیچید ز آیین و راه خرد
هوش مصنوعی: هر کسی که از عهد و پیمان من خارج شود، از اصول و راه‌های عقلانی منحرف خواهد شد.
به خواری تنش را برآرم بدار
ز دهقان و تازی و رومی شمار
هوش مصنوعی: من به هیچ وجه اجازه نمی ‌دهم که تنم به تحقیر درآید، حتی اگر از سوی کسانی چون دهقان،تازی یا رومی باشد.
همی‌بود بر تخت بر چار ماه
به پنجم شکست اندر آمد به گاه
هوش مصنوعی: او بر تخت نشسته بود و چهار ماه را دید، اما در پنجمین ماه به مشکلاتی برخورد.
از آزرم گیتی بی‌آزرم گشت
پی اختر رفتنش نرم گشت
هوش مصنوعی: به خاطر شرم دنیا، من بی‌شرم شدم و با رفتن به سوی ستاره، نرم و آرام شدم.
شد اونیز و آن تخت بی‌شاه ماند
به کام دل مرد بدخواه ماند
هوش مصنوعی: آن نیز آن تختی که بی پادشاه مانده بود، به آرزوی دل مرد بدخواه باقی ماند.
همه کار گردنده چرخ این بود
ز پروردهٔ خویش پرکین بود
هوش مصنوعی: همه چیزهایی که در زندگی محقق می‌شوند، نتیجه تلاش و زحمت خود فرد است. هر کس باید به باروری و پرورش خود بپردازد تا نتیجه‌ای دریافت کند.