گنجور

بخش ۲ - فی نعت النبی علیه الصلوٰة و السلام

آن سایۀ رحمت الهی
آن مظهر لطف پادشاهی
آن خواجه که شد فلک غلامش
آرایش عقل گشت نامش
آن محرم سر ذوالجلالی
وآن مهر سپهر لایزالی
مهری که نبود سایه او را
عرش است کمینه پایه او را
ای مطلع صبح آفرینش
روشن به تو چشم اهل بینش
ای خسرو بارگاه تمکین
کام انا املح از تو شیرین
ای پایۀ تو مقام محمود
پیرایۀ تو کلام معبود
ای صدر نشین مسند شرع
اصلی تو و دیگران همه فرع
شهباز سرای قاب قوسین
برشد ز تو آشیان کونین
از سر تو کس نگشته آگاه
در خلوت خاص لی مع اللّٰه
خیاط ازل قبای لولاک
بر قامت تو برید چالاک
عیسی است بشر مقدم تو
روح القدس است همدم تو
هرچند که آخری به مقدم
شد نور تو بر همه مقدم
والشمس حکایتی ز رویت
واللیل کتابتی زمویت
شاهی و ملایکت سپاه است
خلق تو عظیم و حق گواه است
تو ماهی و پیروان نجومند
مفتاح خزاین علومند
صدیق که رهنمای دین است
فرمانده کشور یقین است
فاروق که دین ثبات ازو یافت
عثمان که حیا حیات ازو یافت
حیدر که ستودۀ خدا بود
طاووس ریاض لافتی بود
هست از تو روان پیروان شاد
بر روح و روانت آفرین باد

اطلاعات

وزن: مفعول مفاعلن فعولن (هزج مسدس اخرب مقبوض محذوف)
قالب شعری: مثنوی
منبع اولیه: سید محمدرضا شهیم

* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی می‌توانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.

برگردان به زبان ساده

آن سایۀ رحمت الهی
آن مظهر لطف پادشاهی
هوش مصنوعی: سایه‌ای از رحمت خداوند که نماد لطف و محبت پادشاهی است.
آن خواجه که شد فلک غلامش
آرایش عقل گشت نامش
هوش مصنوعی: آن کسی که سرنوشت به او خدمت می‌کند، چهره‌اش جلوه‌ای از عقل و خرد را به خود می‌گیرد و نامش به خوبی و شایستگی شناخته می‌شود.
آن محرم سر ذوالجلالی
وآن مهر سپهر لایزالی
هوش مصنوعی: او کسی است که از رازهای بزرگ و عظمت خداوند آگاه است و مانند نوری در آسمان همیشگی می‌درخشد.
مهری که نبود سایه او را
عرش است کمینه پایه او را
هوش مصنوعی: مهر و محبت او به قدری بزرگ و باارزش است که حتی پایین‌ترین مقام و جایگاه در آسمان‌ها نیز برای او کوچک و ناچیز به نظر می‌رسد.
ای مطلع صبح آفرینش
روشن به تو چشم اهل بینش
هوش مصنوعی: ای صبح آورنده روشنی و رندگی، تو باعث روشنی چشم کسانی هستی که به حقیقت و دنیای اطراف خود بینا هستند.
ای خسرو بارگاه تمکین
کام انا املح از تو شیرین
هوش مصنوعی: ای پادشاه با عظمت، تو در کمال زیبایی و جذابیت هستی، و من آرزو دارم از شیرینی کلام و رفتار تو بهره‌مند شوم.
ای پایۀ تو مقام محمود
پیرایۀ تو کلام معبود
هوش مصنوعی: ای پایه‌گذار، جایگاه تو مقام محمود و زیبایی تو بیان خداوند است.
ای صدر نشین مسند شرع
اصلی تو و دیگران همه فرع
هوش مصنوعی: ای کسی که در جایگاه رفیع و معتبر قرار داری، تو قاعده و اصول اصلی را نمایندگی می‌کنی و دیگران تنها دنبال‌رو و فرعی هستند.
شهباز سرای قاب قوسین
برشد ز تو آشیان کونین
هوش مصنوعی: پرنده‌ای بزرگ و سزاوار، از آشیانه‌ی تو به پرواز درآمد و به آسمان‌ها و عالم وجود اوج گرفت.
از سر تو کس نگشته آگاه
در خلوت خاص لی مع اللّٰه
هوش مصنوعی: هیچ‌کس از سر تو در خلوت خاص با خدا آگاه نشده است.
خیاط ازل قبای لولاک
بر قامت تو برید چالاک
هوش مصنوعی: دوزنده زمان، لباس زیبایی را با دقت و هنر برای تو دوخته است.
عیسی است بشر مقدم تو
روح القدس است همدم تو
هوش مصنوعی: عیسای نجات‌دهنده به عنوان بشری که به سوی تو آمده، و روح‌القدس به عنوان همراه و همیار تو حضور دارند.
هرچند که آخری به مقدم
شد نور تو بر همه مقدم
هوش مصنوعی: با اینکه تو در پایان قرار داری، اما نور تو بر همه چیز پیشی گرفته است.
والشمس حکایتی ز رویت
واللیل کتابتی زمویت
هوش مصنوعی: خورشید داستانی از چهره تو دارد و شب، نوشتاری از دلتنگی من.
شاهی و ملایکت سپاه است
خلق تو عظیم و حق گواه است
هوش مصنوعی: پادشاهی و مقامات تو، نیرویی بزرگ به شمار می‌روند و مردم تو بسیارند و حق بر این موضوع شهادت می‌دهد.
تو ماهی و پیروان نجومند
مفتاح خزاین علومند
هوش مصنوعی: تو مانند ماهی هستی و کسانی که به دنبال علم و دانش هستند، به تو توجه دارند و می‌توانند از تو بهره‌مند شوند. تو کلید دستیابی به دانسته‌های ارزشمند هستی.
صدیق که رهنمای دین است
فرمانده کشور یقین است
هوش مصنوعی: دوست و یاوری که راهنمایی دین را بر عهده دارد، در واقع رهبری مملکت حقیقت را نیز بر عهده دارد.
فاروق که دین ثبات ازو یافت
عثمان که حیا حیات ازو یافت
هوش مصنوعی: فاروق که باعث استواری دین شد و عثمان که از او حیا و شخصیت خود را دریافت کرد.
حیدر که ستودۀ خدا بود
طاووس ریاض لافتی بود
هوش مصنوعی: حیدر، که مورد ستایش خداوند قرار گرفته بود، مانند طاووس زیبایی و فخر باغ‌ها و گل‌ها بود.
هست از تو روان پیروان شاد
بر روح و روانت آفرین باد
هوش مصنوعی: پیروان تو با شادی و خوشحالی در روح و روان تو زندگی می‌کنند و برای این حالت خوب، تو را ستایش می‌کنند.