شمارهٔ ۱۲۸ - تاریخ و مرثیه شیخ نظر علی
تاریک شد جهان ز ملال نظر علی
دریا گریست خون ز خیال نظر علی
ابر آورد قطیفه زنهار در کنار
گوید منم مصدق حال نظر علی
مرغ آورد بدیعه شوریده آشکار
کز من شنو جواب و سئوال نظر علی
کوه از کنار خویش یم خرده ساز کرد
در شستن حرام و حلال نظر علی
کمتر کسی بزاویه دیدم سپرده جان
محروم از عطا و نوال از نظر علی
وارسته گشت دامن قدرش ز ماسوی
کو شاخ بود و میوه ظلال نظرعلی
بنگر که شاهدان بکجا قائمند از آنک
کوته شود سخن بکمال نظرعلی
دلدارم از وثاق چو آمد بمهر خوان
بنشست گوشه ای به خیال نظرعلی
ناگه جمال فرخ وی را بدید باز
پیدا از او صفات و خصال نظرعلی
گفتا حقیقتی بود از سال مرگ او
گفتم کدام گفت جمال نظرعلی
اطلاعات
وزن: مفعول فاعلات مفاعیل فاعلن (مضارع مثمن اخرب مکفوف محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
تاریک شد جهان ز ملال نظر علی
دریا گریست خون ز خیال نظر علی
هوش مصنوعی: جهان به خاطر غم و اندوه، تاریک شد و دریا به خاطر یاد علی اشک ریخت و خون گریست.
ابر آورد قطیفه زنهار در کنار
گوید منم مصدق حال نظر علی
هوش مصنوعی: ابر مانند یک قطیفه نرم و لطیف بر زمین میافتد و در کنار آن میگوید که من تصدیق کننده حال و وضعیت علی هستم.
مرغ آورد بدیعه شوریده آشکار
کز من شنو جواب و سئوال نظر علی
هوش مصنوعی: پرندهای به جمع شوریدگان آمد و به وضوح نمایان شد. از من بشنو پاسخی و سوالی که به نگاه علی مربوط میشود.
کوه از کنار خویش یم خرده ساز کرد
در شستن حرام و حلال نظر علی
هوش مصنوعی: کوه به کناری خود را مشاهده کرده و از آنچه حرام و حلال است پاک میکند، در حالی که علی به این مسائل توجه دارد.
کمتر کسی بزاویه دیدم سپرده جان
محروم از عطا و نوال از نظر علی
هوش مصنوعی: کمتر کسی را دیدم که جانش را به زاویهای بسپارد که محروم از بخشش و نعمت از دیدگاه علی باشد.
وارسته گشت دامن قدرش ز ماسوی
کو شاخ بود و میوه ظلال نظرعلی
هوش مصنوعی: آزاد و رها شد از دنیای مادی و جاذبههای آن، او که مانند درختی استوار و پر میوه در سایهسار دیدگاه و توجه علی قرار دارد.
بنگر که شاهدان بکجا قائمند از آنک
کوته شود سخن بکمال نظرعلی
هوش مصنوعی: نگاه کن که شاهدان به کدام سو ایستادهاند، زیرا سخن در سایهٔ توجه کامل کوتاه میشود.
دلدارم از وثاق چو آمد بمهر خوان
بنشست گوشه ای به خیال نظرعلی
هوش مصنوعی: دلبرم به قدری دوستداشتنی است که وقتی با محبتش به دیدارم میآید، در گوشهای نشسته و به فکر و خیال علاقمندیهایش است.
ناگه جمال فرخ وی را بدید باز
پیدا از او صفات و خصال نظرعلی
هوش مصنوعی: ناگهان، زیبایی خوشبخت او را مشاهده کرد و از آنجا که صفات و ویژگیهای او نمایان شد، مانند نظرعلی.
گفتا حقیقتی بود از سال مرگ او
گفتم کدام گفت جمال نظرعلی
هوش مصنوعی: او گفت که حقیقتی وجود دارد، و درباره سال مرگ او صحبت کردم. از او پرسیدند کدام حقیقت، و او پاسخ داد که زیبایی نگاه علی است.

ادیب الممالک