شمارهٔ ۱۰۰
ای دریغا کهربا با امزیک و فیروزه نگین
آن بصافی بی نظیر و این بخوبی بی قرین
آن یکی افتاد از کالسکه اندر آستان
وین به بزم نصرة الدوله برفت از آستین
آن یکی انگشتری را حضرت والای راد
داده بهر زیب دست ساعدالملک مهین
و آن دگر همزاد لعل فرخ میراجل
در صفا و راستی مانند نای حور عین
ساعدالملک ارنگین گم کرد خود بشگفت نی
زانکه جم را نیز چندی یاوه شد از کف نگین
هست بگشفت آنکه گم شد مریمی کاندر دمید
بادها در پیکرش روح القدس روح الامین
ناگوار آید طعام از بعد خسرانی چنان
پرخمار آید شراب از بهر فقدانی چنین
میزبان گر انگبین برخوان مهمانان نهد
میهمانان را در این خوان سرکه گردد انگبین
اطلاعات
وزن: فاعلاتن فاعلاتن فاعلاتن فاعلن (رمل مثمن محذوف)
قالب شعری: غزل
منبع اولیه: ویکیدرج
* با انتخاب متن و لمس متن انتخابی میتوانید آن را در لغتنامهٔ دهخدا جستجو کنید.
برگردان به زبان ساده
ای دریغا کهربا با امزیک و فیروزه نگین
آن بصافی بی نظیر و این بخوبی بی قرین
هوش مصنوعی: ای کاش که سنگ کهربا به همراه نگین فیروزهاش، به زیبایی و صفایی بینظیر میدرخشید و این زیبایی بیهمتا بود.
آن یکی افتاد از کالسکه اندر آستان
وین به بزم نصرة الدوله برفت از آستین
هوش مصنوعی: یکی از آن شخصها از کالسکه به زمین افتاد و این شخص به دستان نصرة الدوله راهی مراسم مهمی شد.
آن یکی انگشتری را حضرت والای راد
داده بهر زیب دست ساعدالملک مهین
هوش مصنوعی: یک انگشتر زیبا به دست شخصی با تحسین و احترام بسیار هدیه شده است، نشاندهندهٔ ارزش و زیبایی خاص آن دست.
و آن دگر همزاد لعل فرخ میراجل
در صفا و راستی مانند نای حور عین
هوش مصنوعی: در اینجا به زیبایی و صفای وجودی اشاره شده است که همچون نای حوریان، زلال و راستین است. این کنایه به وجودی میپردازد که پر از لطف و زیبایی است و به صفات نیکویی چون راستی و طراوت اشاره دارد.
ساعدالملک ارنگین گم کرد خود بشگفت نی
زانکه جم را نیز چندی یاوه شد از کف نگین
هوش مصنوعی: ساعدالملک ارنگین، به طور غیرمنتظرهای، انگشتری خود را گم میکند. این امر باعث شگفتی او میشود، زیرا خود جم نیز مدتی از دست دادن انگشتر رنج برده است.
هست بگشفت آنکه گم شد مریمی کاندر دمید
بادها در پیکرش روح القدس روح الامین
هوش مصنوعی: کسی که گم شده است، اکنون پیدا شده و در واقع این شخص مریم است، که در زمان وزش بادها در وجودش، روح مقدس حضور دارد.
ناگوار آید طعام از بعد خسرانی چنان
پرخمار آید شراب از بهر فقدانی چنین
هوش مصنوعی: پس از ناکامی، غذایی که به دست میآید خوشایند نیست و مانند شرابی که به خاطر فقدانی به شدت ماتی میآورد، دل را به دردمندی میکشاند.
میزبان گر انگبین برخوان مهمانان نهد
میهمانان را در این خوان سرکه گردد انگبین
هوش مصنوعی: اگر میزبان با محبت و گلایه در پذیرایی از مهمانانش، عسل و شیرینی را به آنها ارائه کند، مهمانان هم با خوشحالی و شکرگزاری به سراغ سفره میآیند. اما اگر او با بیتوجهی و تلخی برخورد کند، مهمانان طعم تلخی را خواهند چشید و از آن خوشنود نخواهند بود.

ادیب الممالک